Xét về yếu tố khí hậu, tỉnh Bình Phước mang tính chất khí hậu nhiệt đới gió mùa, hàng năm có 2 mùa rõ rệt là mùa mưa và mùa khô. Bình Phước là tỉnh có lượng bức xạ nhiệt mặt trời quanh năm khá cao và tương đối ổn định. Nhiệt độ trung bình từ 26⁰C đến 29⁰C. Do đó việc chống nóng cho công trình là điều hết sức cần thiết nhằm đem lại hiệu quả sử dụng, tiết kiệm chi phí xây dựng và tiết kiệm năng lượng.

Nhiệt độ được coi là nóng tức là nhiệt độ cao đến mức gây những cảm giác khó chịu, không thoải mái cho cơ thể con người. Nóng xuất hiện khi có nguồn nhiệt. Nguồn nhiệt lớn nhất chính là mặt trời. Có thể nói cái nóng mùa hè chính là ánh nắng mặt trời mùa hè. Về cơ bản, có thể hiểu đơn giản rằng chống nóng là cản không cho nhiệt năng truyền vào nơi sinh hoạt hay làm việc. Sau đây là một số giải pháp chống nóng cho công trình:

1./ Giải pháp quy hoạch:

Quy hoạch hợp lý về hướng nhà hạn
           chế bề mặt tiếp xúc với hướng mặt trời

Từ xưa, ông cha đã có câu: "Lấy vợ hiền hòa làm nhà hướng nam". Đó là một cách thức quy hoạch rất tự nhiên và đơn giản để tránh hướng mặt trời mọc đằng đông, lặn đằng tây là bất biến. Hướng Nam là hướng đón gió mát, tránh được bức xạ của mặt trời. Tất nhiên đó là nhà ở dân gian trong cấu trúc làng - nông thôn.
              Đô thị hiện đại phụ thuộc nhiều yếu tố khác nên không thể chủ động tự lựa chọn hướng nhà. Nói như vậy không có nghĩa là vấn đề hướng bị phụ thuộc. Trong những điều kiện có thể, phải tối ưu hóa hướng cho công trình. Tiêu chuẩn Việt Nam về chống nóng cho nhà ở ghi rõ: "Đối với nhà ở, cố gắng bố trí sao cho phần mặt nhà về hướng Tây - Đông có diện tích bề mặt nhỏ nhất để hạn chế bức xạ mặt trời".

2./ Giải pháp môi trường, sinh thái

Cây xanh và mặt nước là những
nhân tố lý tưởng cho môi trường

Cây xanh, mặt nước luôn là những yếu tố không thể thiếu, song hành cùng công trình kiến trúc. Cây xanh tạo bóng mát, ngăn và che cho bề mặt công trình kiến trúc khỏi bức xạ mặt trời. Mặt nước (ao, hồ, bể cảnh...) cùng cây xanh điều hòa khí hậu, làm môi trường mát và trong sạch hơn.

               Trong điều kiện độ ẩm không khí không bão hòa, mặt nước luôn có hiện tượng bốc hơi. Quá trình bốc hơi nước là quá trình thu nhiệt, chính vì vậy nó làm cho nhiệt độ môi trường giảm xuống. Cây xanh và mặt nước gắn liền cùng đất tự nhiên; đều có độ phát xạ thấp, là những nhân tố hữu hiệu cho việc chống nóng ở quy mô tổng thể, có phạm vi ảnh hưởng lớn. Hiện nay trong nhiều đô thị, tỷ lệ cây xanh, mặt nước với công trình xây dựng đang ở mức chênh lệch đáng báo động, cộng thêm những diện tích khác lại bị bê tông hoá ở mức cao (sân, hè, bãi đỗ xe...). Các bề mặt vật liệu này đều có độ phát xạ lớn, làm môi trường không khí nóng lên đáng kể.

Một mặt nước nhỏ ở sân vườn tăng khả năng chống nóng

Trồng cây xanh hạn chế bức xạ mặt trời

3./ Giải pháp kiến trúc

            Thông gió: bên cạnh việc đối lưu tự nhiên, giải pháp thông gió cưỡng bức được coi là một giải pháp hữu hiệu cho việc chống nóng khi đối lưu tự nhiên không hiệu quả. Các hệ thống thông gió được thiết kế hợp lý sẽ góp phần chống nóng, và nên tận dụng - kết hợp với giải pháp kiến trúc như giếng trời.

Giếng trời là giải pháp tốt cho đối lưu không khí.

         Phun nuớc, phun sương: hệ thống phun sương gần đây được triển khai ứng dụng nhiều, trong các không gian công cộng như nhà hàng và cả nhà ở. Việc phun nước, phun sương tạo ra hiện tượng nước bốc hơi thu nhiệt, đồng thời tăng cường đối lưu không khí. Ngoài ra, áp lực phun nước, sương tạo chuyển động không khí gây mát.

4./ Giải pháp xử lý mái

 Vật liệu lợp mái
Bạn nên chú ý đến vật liệu của mái. Nếu không kể đến những vật liệu truyền thống như rơm, rạ, gỗ thì ngói là vật liệu hiện đại tốt nhất để chống nóng, sau đó đến tôn, kém nhất là bê tông và fibro xi măng. So với tôn, vật liệu ngói có thể giảm 40% - 50% hơi nóng. Giá thành ngói lợp rẻ nhất khoảng 5.200đ/viên (22v/m2), đắt hơn khoảng 17.050đ/viên.

Tuy nhiên, thời gian gần đây tôn là loại vật liệu bình dân được sử dụng rộng rãi để chống nóng. Hiện nay trên thị trường có loại tôn PU có đặc tính cách nhiệt, ngăn tiếng ồn, đặc biệt tôn PU còn có loại chống cháy. Nếu nhà bạn làm mái bê tông thì phải sử dụng nhiều những biện pháp hỗ trợ để chống nóng vì khả năng hấp thụ nhiệt của bê tông là rất lớn.

Tôn PU có lớp cách nhiệt

           Bạn có thể tạo vườn cây trên mái là một bí quyết hay và đẹp. Cây xanh sẽ hấp thụ ánh nắng mặt trời, bạn còn có cả không gian tươi mát trong mùa hè. Việc tưới cây cho khu vườn sinh động đó cũng là mũi tên trúng hai đích giảm nhiệt cho mái và chăm sóc cây xanh.

Sân vườn vừa tạo điểm nhấn vừa đem lại sự thoáng mát cho ngôi nhà

5./ Sử dụng vật liệu mới

-         Tấm 3D – công nghệ mới

Công nghệ 3D-panel có mặt tại Việt Nam từ đầu những năm 90. Theo các chuyên gia về xây dựng, ưu điểm nổi bật của công nghệ này là tạo cho công trình xây dựng khả năng chịu lực cao, có thể chịu được bão với sức gió 300 km/h, chịu được động đất 7,5 độ Richter. Những tấm 3D-panel với kết cấu 3 chiều hình thành bởi lưới thép đan vào nhau, ở giữa là lớp mút xốp vừa có tác dụng cách âm, cách nhiệt vừa giúp làm giảm khối lượng so với tường gạch hay sàn bê tông truyền thống. Mỗi mét vuông tường, sàn bằng tấm 3D-panel có khối lượng chỉ khoảng 60% so với tường gạch và sàn bê tông có cùng kích thước. Không chỉ thích hợp cho những chung cư cao tầng xây dựng trên nền đất yếu vì tiết kiệm chi phí gia cố móng, 3D-panel có thể thay thế hữu hiệu gạch xây dựng vốn phải khai thác tài nguyên đất.
           Những tấm 3D-panel được đúc sẵn theo thiết kế nên thời gian thi công nhanh và không đòi hỏi phải có giàn giáo rườm rà hay phương tiện cơ giới nặng nề. Nhờ vậy, nếu ứng dụng vào xây dựng nhà cao tầng thì chắc chắn giá thành phần thô của công trình sẽ rẻ hơn ít nhất 20% so với kỹ thuật xây dựng truyền thống, đồng thời vẫn bảo đảm tuổi thọ không dưới 50 năm.

Nhà xây dựng sử dụng tấm 3D

          Vật liệu Ngói ceramic tráng men có nhiều ưu điểm kỹ thuật nổi trội: cường độ chịu uốn của viên ngói lên đến 900 kg/cm2, gấp 3 lần cường độ chịu uốn của viên gạch ceramic thông thường…chống nóng, chống ồn, chống rêu mốc cũng như chống thấm tuyệt đối

        Tuy ngói là các loại vật liệu không mới nhưng mang lại hiệu quả chống nóng trong mùa hè khá tốt, đặc biệt là các loại vật liệu này tương đối rẻ tiền, phù hợp với đa số người có nhu cầu xây dựng cải tạo nhà ở.

Ngói vừa làm đẹp cho ngôi nhà, vừa chống được nóng

        Xốp chống nóng và ốp trần nhựa chống nóng cũng là loại vật liệu thích hợp sử dụng trong những ngôi nhà cấp 4 hay những căn hộ chung cư, nhà đang sửa chữa, nâng cấp bởi loại vật liệu này có giá thành rẻ, từ 50.000 - 80.000 đồng/m2, thời gian lắp đặt nhanh.

     Sử dụng các loại sơn chống nóng

      Sơn chống nóng là vật liệu chống nóng dưới dạng sơn nước cho hiệu quả cách nhiệt cao, làm giảm nhiệt độ bề mặt 10 – 20⁰C, tiết kiệm điện năng sử dụng đến 18%. Độ kết dính cao có thể thi công trên nhiều loại bề mặt vật liệu cần chống nóng như: các loại mái, tường, ống và bồn chứa bằng kim loại. Dễ thi công và không ảnh hưởng đến tiến độ hoạt động, sản xuất.

      Hiện nay có nhiều nhãn hiệu sơn chống nóng để lựa chọn gồm có: sơn chống nóng, chóng thấm Hitex Nippon, INSUMAX, Jotashield Extrem Jotun, KENEE

Nhà dùng sơn cách nhiệt

        Nếu nắm được nguyên tắc cách nhiệt cho kết cấu và đối lưu không khí trong nhà với kết cấu bao che mặt ngoài, bạn sẽ có thể có được giải pháp “hạ nhiệt” hữu hiệu cho ngôi nhà của mình trong những ngày hè nóng bức, với nhiệt độ lên cao.

                                                                                                                                Nguyễn Văn Tuấn